“ซ่านพิษ” ในความหมายของภาษาไทยแนวธรรมชาติบำบัดหรือแพทย์ทางเลือก จะใกล้เคียงกับคำว่า Healing Crisis หรือ “วิกฤตการรักษา” ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อร่างกายเริ่มขับพิษหรือปรับสมดุลใหม่หลังเริ่มการรักษาหรือเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ เช่น ดีท็อกซ์ การทำสมาธิ อบสมุนไพร การกินอาหารคลีน หรือการใช้ยาสมุนไพร

อาการ Healing Crisis (ซ่านพิษ) ที่พบบ่อย:
 1. ปวดหัว วิงเวียนศีรษะ
 2. อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
 3. มีไข้ต่ำ หรือรู้สึกเหมือนจะไม่สบาย
 4. ผื่นขึ้น คัน ผิวลอก หรือสิวเห่อ – สะท้อนการขับพิษทางผิวหนัง
 5. ปวดเมื่อยตามตัวหรือข้อ – เหมือนเป็นไข้
 6. ท้องเสีย ปวดท้อง หรือถ่ายบ่อย
 7. ปัสสาวะบ่อย มีกลิ่นแรง สีเข้ม
 8. อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ซึมเศร้า หรือร้องไห้
 9. นอนไม่หลับ หรือง่วงนอนตลอดเวลา
 10. กลิ่นตัวหรือกลิ่นปากแรงขึ้น – สะท้อนกระบวนการกำจัดพิษ

จุดสำคัญ:
 • อาการเหล่านี้เป็น ชั่วคราว และจะค่อยๆ ดีขึ้นใน 1-7 วัน (บางรายอาจนานกว่านั้น)
 • มักเกิดขึ้นหลัง เริ่มกระบวนการบำบัดหรือเปลี่ยนแปลงสุขภาพ
 • เป็นสัญญาณว่าร่างกายกำลังฟื้นฟูและปรับสมดุล แต่ต้องแยกจาก “อาการแพ้” ซึ่งอันตรายกว่า